Ada sanatı (İnsüler sanat)

500 ile 1000 yılları arasında Britanya Adaları’nda yani İskoçya, İrlanda ve Kuzey İngiltere’de üretilen sanat eserleri için kullanılan ‘İnsüler’ terimi ile tanımlanan eserlerin kim tarafından yapıldığının kesin olarak bilinmediğinin altını çizmek gerekiyor.

Britanya Adaları sanatı söz konusu olduğunda başlıca biçimsel etkinin 6. yüzyılda Orta Avrupa menşeli kabilelerin gevşek birliği olan Keltlere dayandığını işaret eden uzmanlar, Roma İmparatorluğu genişledikçe Keltlerin ya asimile olduğunu ya da Ada’nın batı uçlarına sürüldüğünü hatırlatıyor.

Ada’nın sonlarına doğru yerleşmeye karar veren Viking ve Germen yağmacıların da sanat eserleri üzerinde etkisi görülmüştür. Kelt üslubunun uzun yıllar yaşayabilmesinin temel sebebi sahip olduğu uyarlanabilme özelliğidir. Kelt sanatının en temel uygulama alanları, metal işçiliği, taş işçiliği ve el yazmalarıdır. Ada sanatı terimi çoğunlukla el yazması bağlamında kullanılır. Bu el yazmaları genellikle yerel nüfusu Hristiyanlaştırmaya çalışan misyonerler için önemli bir araç olarak kullanılmıştır. Durrow Kitabı, Lindisfarne İncilleri ve Kells Kitabı’nın da dahil olduğu en güzel örnekler, karmaşık bir kaligrafi veya dört İncil yazarının sembolleri ile bezenmiştir.