harf devrimi nezaman

SALTANATIN KALDIRILMASI ve HARF DEVRİMİNİN YIL DÖNÜMÜ

Bugün ve bu yıl pek çok tatsız olaylar yaşadık. Tüm bu tatsız olaylar arasında  1 Kasım tarihinde içimiz buruk olsa da 1 Kasım 1922 Tarihinde Saltanat kaldırıldı ve 6 yılın ardından  aynı güne denk gelen 1928 yılında Harf Devrimi gerçekleşti. Bu iki büyük devrim ile yeni Türk devletinin egemenlik haklarının ulusa ait olduğu tescillendi ve yeni Türkçe harfler ile öze dönüş ve özgürleşme mücadelesi başarıya ulaştı.

Yüz yıllarca reaya olarak görülen bir halkın Vatandaş olarak görüldüğünün günüdür bugün. Elbette kendi öz kültürünü daha iyi ifade etmek ve çağdaş ülkeler seviyesine çıkmak için okuma/yazma seferberliğinin temelinin atılabilmesi için de dil yapımıza uygun bir alfabenin de kabul edildiği gündür.

Bu iki olayı asında 6 yıl, o günlerden bugüne  yıllar  geçmiş olmasına rağmen, zaman geçtikçe ülkemiz ve gelecek nesiller için nekadar önemli olduğunu anlamak zor olmasa gerek!

1 Kasım 1922-Saltanatın Kaldırılması

Fazla söze gerek var mıdır bilemeyiz?  Fakat Nutuk II, sayfa 691 ‘de Mustafa Kemal ATATÜRK’ün belirttiği şu sözler olayı gayet net özetlemektedir.

* “Egemenlik ve saltanat hiç kimse tarafından hiç kimseye, ilim icabıdır diye; görüşme ile, münakaşa ile verilmez. Egemenlik, saltanat kuvvetle, kudretle ve zorla alınır. Osmanoğulları, zorla Türk milleti’nin egemenlik ve saltanatına el koymuşlardı; bu musallat olmalarını altı asırdan beri devam ettirmişlerdi. Şimdi de, Türk Milleti bu mütecavizlerin hadlerini ihtar ederek, egemenlik ve saltanatını, isyan ederek kendi eline açıkça almış bulunuyor. Bu bir olup bittidir. Söz konusu olan; millete saltanatını, egemenliğini bırakacak mıyız, bırakmayacak mıyız? Meselesi değildir. Mesele zaten olupbitti haline gelmiş bir hakikati ifadeden ibarettir. Bu, mutlaka olacaktır. Burada toplananlar, Meclis ve herkes meseleyi tabiî görürse, fikrimce uygun olur. Aksi takdirde, yine gerçek gerektiği şekilde ifade olunacaktır. Fakat ihtimal bazı kafalar kesilecektir. (1922)

 

*Saltanatın kaldırılmasını tartışan Meclis komisyonunda yaptığı konuşma

1 Kasım 1928-Harf Devrimi

“Efendiler! Türk harflerinin kabulüyle hepimize, bu ülkenin vatanını seven bütün yetişkin evlatlarına, önemli bir görev düşüyor. Bu görev, milletimizin tüm bireyleriyle gösterdiği istek ve coşkuya, doğrudan hizmet ve yardım etmektir. Bu milletin yüzyıllardan beri çözümlenmemiş olan ihtiyacını, birkaç yıl içinde tümüyle sağlamak, gözlerimizi kamaştıran bir başarı güneşidir. Kazanılan hiçbir zaferle kıyaslanamayacak bu başarının, heyecanı içindeyiz. Yurttaşlarımızı cehaletten kurtaracak, sade bir öğretmenliğin vicdani kıvancı, ruh varlığımızı doyurmuştur. Aziz arkadaşlarım; yüksek ve sonsuz armağanınızla, Büyük Türk Milleti, yeni bir aydınlık dünyaya girecektir.”

Not: “Bir gece de cahil bırakıldık” demeden önce; Harf devriminin nedenini niçinini bilmek için okumak gerekir eğer araştırmaya üşeniyorsanız buyurun size hazır okuma.  https://www.altayli.net/osmanlida-alfabe-tartismalari.html

Cumhuriyeti kuran ve bize ulaştıranlara sevgi, saygı ve minnetle.