Türkiye ‘de Bale Eğitimi -2

“Türkiye’de Bale Eğitimi – 1”

Lydia Krassa Arzumanova 1931 yılında İstanbul’da özel bale eğitimine başlayarak, bazı öğrenci gruplarıyla temsiller vermeye başlamıştı. Harf devrimi ile birlikte Latin harflerine geçtiğimiz bu yıllarda bu yeni sanat “balet” olarak isimlendirilmişti.

1940 yılında Ankara’da Carl Ebert üç dönemli, on yıl süreli bir bale okulu açmayı tasarlamış, okulun Rus balesi geleneği (Vagonova) ile çağdaş batı Avrupa dans anlayışı doğrultusunda çalışmasını hedeflemişti. Söz konusu bu girişimler 2. Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle birlikte yavaşlasa da savaş sonrasında kurumsal bale eğitiminin temellerini atabilme çalışmaları yeniden başladı.

1947 yılında Türk hükümetinin davetiyle İngiltere’den gelen İngiliz Kraliyet Balesi’nin kurucusu ve dünya çapında tanınan Dame Ninette de Valois Türkiye’deki araştırmalarının ardından hiçbir maddi bir beklentisi olmaksızın İstanbul Yeşilköy’de bale okulu hazırlıklarına başladı.

‘Come Dance With Me’ adlı kitabında Valois, İstanbul Yeşilköy’de tipik bir Türk konağında Anadolu’nun her yerinden geldikleri belli olan öğrencilerini uzun bir süre incelediğini ve sonrasında çocukların daha adını bile bilmediği bu sanatı nasıl bilinir hale getirdiklerini anlatmıştı. Çeşitli okullardan seçilen 11 erkek, 18 kız toplam 29 öğrencisiyle eğitime başlayan Arzumanova, yine aynı kitabında erkek çocukların atletik olmalarından dolayı bir çok iyi dansçı olacaklarını vurgulamıştır.

Söz konusu bu okulun ilk yıllarında hem öğrencileri teşvik etmek hem de baleyi topluma tanıtabilmek amacıyla okulun eğitmenlerinin hazırladığı kısa eserler sürekli sahnelenmiş ve hatta 2-3 Haziran 1950’de Yeşilay yararına bir bale temsili de gerçekleştirilmiştir.

Çalışmaları ve öne çıkışı nedeniyle hem Ankara’daki Konservatuarı desteklemek hem de sağlam bir sanat geleneği oluşturmak amacıyla Yeşilköy Bale Okulu’nun Ankara’ya taşınmasına karar verildi. Ancak İstanbul’da baleye başlayan ilk gruptan ancak 8 öğrenci ailelerinden ayrılarak Ankara’da eğitimlerine devam edebildi.