Tarihte Bugün Ne Oldu 9 Mayıs

tarihte-bugun-ne-oldu49 Mayıs, Gregoryen Takvimi’ne göre yılın 129. (artık yıllarda 130.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 236 gün vardır.

Olaylar

  • 1485 – Davutpaşa Lisesi, dönemin sadrazamı Davut Paşa tarafından ‘Mekteb-i Sübyan’ adıyla kuruldu. Okul 1874’te Rüştiye Mektebi’ne dönüştü.
  • 1868 – Nevada Eyaleti’nde bulunan Reno şehri kuruldu.
  • 1926 – ABD’li kaşif Amiral Byrd, Kuzey Kutbu’na doğru ilk uçuşunu yaptı.
  • 1935 – Cumhuriyet Halk Fırkası Dördüncü Büyük Kurultayı toplandı. Kurultayda fırka yerine parti sözcüğü benimsendi. Altı ok daha ayrıntılı şekilde ele alındı. “Partinin güttüğü bütün bu esaslar Kemalizm prensipleridir” denilerek, Kemalizm ilk kez resmi olarak tanımlandı.
  • 1936 – Benito Mussolini, İtalya Faşist İmparatorluğu’nu ilan etti.
  • 1936 – İtalya resmen Etiyopya’yı ilhak etti.
  • 1945 – Nazi gizli servisi Gestapo’nun şefi, Reichstag ve Hava Kuvvetleri Komutanı Herman Goering, ABD 7. Ordusu’na esir düştü.
  • 1950 – Avrupa Günü, 1950’de Robert Schumann, Avrupa’nın güvenliği için kaçınılmaz olan birleşik bir Avrupa fikrini ortaya çıkardı. Schumann Deklerasyonu olarak bilinen bu sunuş, Avrupa Birliği’nin temellerini attı. Sonra, 1985 Milan Zirvesi’nde 9 Mayıs’ın Avrupa Günü olarak kutlanması kararı alındı.
  • 1955 – Anneler Günü, Türkiye’de ilk kez kutlandı.
  • 1955 – Batı Almanya NATO’ya katıldı.
  • 1958 – ‘Yeni Gün’ gazetesi ve ‘Akis’ dergisi birer ay kapatıldı. Yazı işleri müdürleri Mehmet Altan Öymen 10 ay, Tarık Holulu 16 ay hapis cezasına çarptırıldı.
  • 1960 – ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) ilk doğum kontrol hapının piyasaya sürülmesini onayladı.
  • 1970 – Çoğu üniversite öğrencisi 75.000-100.000 dolayında savaş karşıtı Washington, D.C.’de ABD’nin Vietnam Savaşı’na son vermesi için gösteri yaptı.
  • 1971 – Darüşşafaka Lisesi’ne kız öğrenci alınması kararlaştırıldı.
  • 1975 – Ankara ve Mersin Öğretmen Okulları’nda çıkan öğrenci çatışmalarında 13 öğrenci yaralandı. Gazi Eğitim Enstitüsü 10 gün kapatıldı.
  • 1978 – İtalya’da Kızıl Tugaylar örgütünün 16 Mart’ta kaçırdığı eski başbakan Aldo Moro’nun cesedi Roma’da bir arabanın bagajında bulundu.
  • 1978 – Bir grup , Yıldız Teknik Üniversitesi’nde dersten çıkan öğrencilerin üzerine ateş açtı: 3 kişi öldü, 12 kişi yaralandı.
  • 1979 – İstanbul’da tümsarraf ve kuyumcular, hükümetin altın piyasasını kontrol altına almayı amaçlayan kararını protesto için kepenk indirdiler.
  • 1984 – Yaşar Kemal’e Fransız devlet nişanı “Legion d’Honneur” verildi.
  • 1987 – Polonya havayollarına ait bir yolcu uçağı Varşova’dan New York’a gitmek üzere havalandıktan hemen sonra düştü: 183 kişi öldü.
  • 1988 – Mardin’in Nusaybin ilçesi Taşköyü’nün Behmenin mezrasını basan PKK’lı teröristler, bir aileden 8’i çocuk, 2’si kadın 11 kişiyi katlettiler, 2 çocuk ağır yaralandı. PKK’lı teröristlerin Şırnak baskınında kaçırdıkları 3 kişi de ölü bulundu.
  • 2000 – Aralarında Uğur Mumcu suikasti faillerinin de bulunuduğu 9 kişinin sorgusu sürüyor. Ankara DGM Savcısı Hamza Keleş,Sorguda faili meçhullerle ilgili önemli bilgilere ulaşıldığını belirtti.
  • 2000 – İstanbul DGM’de, Susurluk sanıkları ve Çakıcı aynı gün yargılandı.
  • 2000 – Çankaya Köşkü’nü terk etmeden önce 80’e yakın devlet başkanına veda mektubu yazan Demirel; Esad, Kaddafi, Saddam, Miloseviç ve Müşerref’i listesine dahil etmedi.
  • 2000 – Devlet Bakanı Recep Önal, Türkiye – Suriye arasındaki ticaret hacmini 1 milyar doların üzerine çıkarmayı hedeflediklerini açıkladı.
  • 2000 – Macaristan’da düzenlenen ve olimpiyat elemelerine hazırlık niteliği taşıyan 17. Uluslararası Szeged Kürek Şampiyonası’nda Türk sporcuları iki altın, dört gümüş ve üç bronz madalya kazandı. Kürekçilerimiz, Türk Kürek tarihinde de en fazla madalya kazanan ekip oldu.
  • 2000 – Schuman Bildirgesi’nin 50. yıldönümü AB kurumlarınca kutlandı.
  • 2001 – Gana’nın başkenti Akra’da futbol maçında izdihamda 130 kişi öldü.
  • 2002 – Taburcu olduktan sonra çalışmalarını evinde sürdüren Başbakan Bülent Ecevit, ‘görevini bırakmayacağını’ söyledi.

Doğumlar

  • 1800 – John Brown, ABD’li kölecilik karşıtı, isyancı (ö. 1859)
  • 1814 – John Brougham, İrlanda asıllı ABD’li oyuncu ve oyun yazarı (ö. 1880)
  • 1909 – Gordon Bunshaft, ABD’li bir mimar
  • 1936 – Albert Finney, 5 kez Oscar’a aday gösterilmiş İngiliz oyuncu
  • 1937 – Rafael Moneo, İspanyol bir mimar
  • 1940 – James L. Brooks, üç Oscar, 19 Emmy ödülü sahibi Amerikalı yapımcı, senarist ve film yönetmeni.
  • 1962 – David Gahan, Depeche Mode solisti
  • 1993 – Ryosuke Yamada, Hey! Say! JUMP grubu üyesi Japon sanatçı.

Ölümler

  • 1805 – Friedrich Schiller, Alman şair ve düşünür
  • 1931 – Albert Abraham Michelson, ABD’li Nobel Ödülü sahibi fizikçi (d. 1852)
  • 1977 – James Jones, ABD’li yazar (d. 1921)
  • 1978 – Aldo Moro, İtalya Başbakanı (kaçırılarak öldürüldü) (d. 1916)
  • 1985 – Edmond O’Brien, ABD’li aktör (d. 1915)
  • 1998 – Haşim Nezihi Okay, Türk şair (d. 1904)
  • 2001 – Nikos Sampson, EOKA-B isimli örgütün lideridir
  • 2011 – Wouter Weylandt, Belçikalı bisiklet sporcusu.

Tatiller ve Özel Günler

  • Zafer Günü (Sovyetler Birliği)
  • Avrupa Günü (5 Mayıs ve 9 Mayıs)
  • Dünya İstatistik Günü